Het wordt een steeds bekender fenomeen; mensen die op jongere leeftijd een burn-out krijgen of in ieder geval het gevoel hebben het niet meer aan te kunnen. Niet zo gek als je bedenkt hoeveel informatie en prikkels we dagelijks te verwerken krijgen in een wereld die steeds sneller gaat. Als jij al dacht veel ballen te moeten hooghouden, bedenk dan eens wat er afkomt op de jongere generatie. Er wordt van ze verwacht overal in te participeren, zowel offline als online.
Hoe is het mogelijk om je op een taak te focussen als je zo snel afgeleid wordt? Het wordt voor kinderen steeds uitdagender om die balans in stand te houden en slechte stress ligt dan ook op de loer. Hoe herken je stress? Wat kunnen de oorzaken zijn en hoe kan jij een helpende hand bieden?
1. Probeer de oorzaak te achterhalen
De rekentoets. Het wiskunde examen vmbo. Als sommige kinderen deze woorden horen ontstaat er al een primaire stressreactie. Waarom eigenlijk? Elk kind is anders dus er kunnen veel verschillende oorzaken hangen aan stress omtrent presteren. Wel kan er geconcludeerd worden dat angst altijd aan de basis van stress staat. Met name de angst om te falen kan een kind belemmeren om opnieuw te presteren. Probeer daarom eens te achterhalen of jouw kind belemmerd wordt door angst. Is er bijvoorbeeld in het verleden een slecht cijfer gehaald of heeft je zoon of dochter een slechte beoordeling gekregen? “Vorige keer heb ik een onvoldoende gehaald, het zal daarom weer niks worden bij wiskunde.” Als dit het geval is, kan je kijken hoe je het zelfvertrouwen terug kan brengen.
Ga samen zitten of schakel de hulp in van een bijlesdocent. Die weet precies hoe jouw zoon of dochter weer op de rails gebracht kan worden. En je zal zien: als eenmaal een goede prestatie is neergezet, is dat een motivatie voor ze om door te zetten.
2. Het verschil tussen gezonde spanning en stress
Probeer de signalen van slechte stress te herkennen. Dit kan nog weleens tricky zijn! Er bestaat namelijk ook zoiets als gezonde spanning. Dat is een tijdelijke druk die je ervaart voor bijvoorbeeld het halen van een deadline of het maken van een toets of examen. Denk maar eens aan de scholieren die nu richting het eindexamen gaan. Het lichaam ervaart voor een bepaalde tijd spanning en dat kan zenuwen veroorzaken. Dit zorgt dat het brein scherp en gefocust is, iets dat essentieel is als je moet presteren.
Het is echter van tijdelijke aard. Na het piekmoment kan het lichaam weer terug in een rustige modus en herstelt het van het stressmoment. Wanneer er sprake is van ongezonde stress? Als er na het piekmoment spanning blijft hangen. De stress duurt te lang, kan hevig zijn en kan een kind volledig blokkeren.
3. Hoe herken je slechte stress?
De primaire reacties van het lichaam tijdens slechte stress zijn vechten of vluchten. Vertaalt naar het gedrag van jouw zoon of dochter kan zich dat in allerlei lichamelijke kenmerken uiten. Het gaat immers om een lichaam dat kuren gaat vertonen. Klaagt jouw kroost vaak over hoofdpijn of buikpijn? Vraag eens door en voel eens aan de nek en schouders of daar spanning in zit. Dat zijn de eerste plekken waar lichamelijke stress zich naartoe verplaatst. Wanneer je extra alert moet zijn? Als je kind door langdurige spanning slapeloosheid gaat vertonen. Dit gaat vaak hand in hand met chagrijnig zijn, lusteloosheid vertonen of geen energie hebben voor ontspanning. En juist ontspanning is ontzettend belangrijk!
4. Ontspannen
Een goed voorbeeld van een piekmoment waar veel kinderen langdurige spanning van ondervinden is het eindexamen. Het idee heerst dat er urenlang gestudeerd moet worden en dat plezier en ontspanning niet toegestaan of onnodig zijn. Niets is minder waar want juist tijdens deze momenten kan opgeslagen informatie verwerkt worden in de hersenen. Het brein krijgt een pauze en heeft tijd om weer te herstellen. Het enige dat belangrijk is in presteren en ontspannen? De balans erin zoeken. Daar kan jij een positieve rol in spelen door bijvoorbeeld noodgedwongen pauzes in te voeren. Laat ze bijvoorbeeld hoogstens een uur aan school zitten om vervolgens een kwartier even rust te nemen. Tijdens dat kwartier kan je samen even wat drinken, een spelletje doen of een rondje lopen. Het mag natuurlijk ook iets langer dan een kwartier duren!
5. Vormen van ontspanning
Veel mensen ervaren op social media zitten en bezig zijn met hun smartphone als een vorm van ontspanning. Niets is echter minder waar. Vooral vlak voor het slapen gaan is smartphonegebruik absoluut een afrader. Onbewust scrolt je kroost door lappen informatie waardoor de hersenen blijven spinnen. Een bijkomende factor is dat de ogen gefopt worden door het kunstlicht van de telefoon. Het lichaam denk dat het midden op de dag is en zal minder snel de stof melatonine aanmaken, ofwel de stof die nodig is om in slaap te raken. Zorg daarom dat de ontspanmomentjes van je kroost niet bestaan uit online maar uit offline ontspanning. Dat verlaagt het aantal prikkels dat ze binnenkrijgen en zorgt ervoor dat de hersenen daadwerkelijk rust ervaren tussen de piekmomenten door.
••Op mamaloublogt.nl maken we soms gebruik van affiliatelinks. Dit betekent dat als jij via die link een aankoop doet, wij daar een commissie voor ontvangen. Dit kost jou niets extra. Daarnaast word ik soms betaald of ontvang ik producten in ruil voor een artikel. Meer informatie vind je in mijn disclaimer. ••
